RoboCredit

Robocredit kompaniyasi haqida umumiy ma'lumot va O'zbekistondagi faoliyati

Robocredit – bu O'zbekistonning moliyaviy bozoriga 2024-yil oxiriga qadar kirib kelishi kutilayotgan, raqamli kreditlashga ixtisoslashgan yangi mikroqarz tashkilotidir. Uning asosiy maqsadi – mamlakat bo'ylab aholiga va kichik tadbirkorlarga tezkor, qulay va to'liq raqamli mikroqarz xizmatlarini taqdim etishdir. Robocredit'ning tashkil etilishi O'zbekistonning moliyaviy sektoridagi muhim voqea hisoblanadi, chunki u ikki yirik hamkor – O'zbekistonning "Mikrokreditbank" ATIB ("MKBANK") va Singapurning Robocash PTE LTD (UnaFinancial) kompaniyasi o'rtasidagi 50:50 ulushli qo'shma korxona natijasidir.

Kompaniya "RoboCredit MFO LLC" nomi ostida faoliyat yuritishi kutilmoqda va O'zbekiston Respublikasi qonunchiligiga muvofiq bank bo'lmagan kredit tashkiloti sifatida ro'yxatdan o'tadi. U O'zbekiston Respublikasining "Bank bo'lmagan kredit tashkilotlari va mikroqarz faoliyati to'g'risida"gi 765-sonli Qonuniga asosan davlat ro'yxatidan o'tganidan keyin uch oy ichida O'zbekiston Respublikasi Markaziy bankini xabardor qiladi va uning nazorati ostida ishlaydi.

Robocredit'ning biznes modeli raqamli kanallar orqali kichik shaxsiy va mikrobiznes qarzlarini taqdim etishga qaratilgan. Uning asosiy mijozlari quyidagilardir: iste'mol va shaxsiy ehtiyojlar uchun mikroqarz izlayotgan jismoniy shaxslar; aylanma mablag'larni moliyalashtirishga muhtoj mikrotadbirkorlar va kichik biznes subyektlari; O'zbekistonning barcha hududlaridagi moliyaviy xizmatlardan yetarlicha foydalanmagan aholi qatlamlari. Ushbu qo'shma korxona MKBANK'ning mahalliy bank infratuzilmasi va keng filiallar tarmog'i bilan UnaFinancial'ning xalqaro fintech tajribasini birlashtirib, moliyaviy xizmatlarning keng tarqalishiga xizmat qiladi.

Kompaniya boshqaruvi yuqori malakali mutaxassislar tomonidan amalga oshiriladi. Boshqaruv kengashi raisi sifatida MKBANK boshqaruvining birinchi o'rinbosari Akmal Hamidov, Markaziy Osiyo bo'yicha mintaqaviy direktor sifatida esa UnaFinancial vakili Almaz Torutayev faoliyat yuritadi. Mahalliy bosh direktor lavozimiga tayinlash esa tegishli ruxsatnomalar olinganidan so'ng amalga oshiriladi.

Robocredit tomonidan taklif etilayotgan kredit mahsulotlari, foiz stavkalari va shartlari

Robocredit O'zbekistonda ikkita asosiy kredit mahsulotini taklif etishni rejalashtirmoqda:

• Shaxsiy mikroqarzlar: Ushbu qarzlar jismoniy shaxslarning iste'mol va shaxsiy ehtiyojlarini qondirish uchun mo'ljallangan.
• Biznes mikroqarzlar: Yakka tartibdagi tadbirkorlar va mikrofirmalar uchun aylanma mablag'larni moliyalashtirish yoki kichik biznesni rivojlantirishga yordam berish maqsadida taqdim etiladi.

Shuningdek, shariat tamoyillariga asoslangan moliyalashtirish mahsulotlari ham taklif etilishi mumkin, bu mahsulotlar jismoniy shaxslar uchun 50 million so'mgacha bo'lishi mumkin.

Kredit miqdorlari va muddatlari:

• Minimal summa: Taxminan 1 million so'm.
• Maksimal summa (jismoniy shaxslar uchun): Qonunchilikka muvofiq 50 million so'm.
• Maksimal summa (biznes subyektlari uchun): Taxminan 300 million so'mgacha.
• Kredit muddatlari: Shaxsiy qarzlar uchun 6 oydan 36 oygacha; kichik biznes qarzlar uchun 60 oygacha.

Foiz stavkalari va to'lovlar:

Robocredit tomonidan taklif etiladigan yillik foiz stavkasi O'zbekistonning mikroqarz bozori ko'rsatkichlariga muvofiq, taxminan 24% dan 47% gacha bo'lishi kutilmoqda. Aniq APR (yillik foiz stavkasi) hisoblash usuli mahsulotning yakuniy dizayniga bog'liq bo'ladi.

Kredit bo'yicha to'lovlar har oylik annuitet to'lovlari shaklida amalga oshiriladi. To'lovlar bank kartalari yoki mobil hamyonlardan avtomatik ravishda yechish orqali soddalashtiriladi.

Qarz oluvchilar quyidagi to'lovlar bilan duch kelishlari mumkin:

• Kredit berish uchun komissiya (Origination Fee): Odatda asosiy summaning 1%–3% ini tashkil qilishi mumkin.
• Qayta ishlash to'lovi (Processing Fee): Har bir ariza uchun 50 000 so'mgacha bo'lgan qat'iy to'lov.
• Kechiktirilgan to'lov uchun jarima: Har bir kechiktirilgan kun uchun asosiy qarz qoldig'ining 0.1% miqdorida jarima qo'llaniladi.

50 million so'mgacha bo'lgan mikroqarzlar uchun garov talab qilinmaydi. Biroq, 300 million so'mgacha bo'lgan yuqori miqdordagi qarzlar uchun ko'char mulk yoki boshqa aktivlar garovi talab qilinishi mumkin.

Kredit olish jarayoni, mobil ilova imkoniyatlari va mijoz tajribasi

Robocredit kredit olish jarayonini maksimal darajada raqamlashtirishga va soddalashtirishga intiladi. Asosiy ariza topshirish kanallari quyidagilardir:

• Mobil ilova: iOS va Android operatsion tizimlari uchun mo'ljallangan ilovalar 2025-yilning birinchi choragida chiqarilishi rejalashtirilgan.
• Veb-sayt: my.gov.uz portaliga integratsiya qilingan onlayn platforma orqali ariza topshirish mumkin bo'ladi, bu esa identifikatsiya jarayonini soddalashtiradi.
• MKBANK filiallari: Mamlakat bo'ylab MKBANKning keng filiallar tarmog'i orqali ham mijozlarga xizmat ko'rsatiladi.

Ariza berish va hujjatlar:

Mijozlar raqamli identifikatsiya (ID karta yoki pasport skaneri, tiriklikni tekshirish) orqali ro'yxatdan o'tadilar. Daromadni tasdiqlovchi hujjat, telefon raqami va bank hisob ma'lumotlari kabi zarur hujjatlar elektron shaklda yuklanadi.

Kreditni tasdiqlash va ajratish:

Robocredit avtomatlashtirilgan baholash tizimi yordamida bir necha daqiqa ichida kredit bo'yicha qaror qabul qilishni maqsad qilgan. Kompaniyaning o'ziga xos sun'iy intellektga asoslangan xavf modeli Kredit Axborot Markazi (CIAC) ma'lumotlari, qurilma analitikasi va tranzaksiya tarixini birlashtirib, mijozning kreditga layoqatliligini baholaydi. Kreditlar xavf darajasiga qarab narxlanadi.

Kredit mablag'lari quyidagi usullar bilan ajratiladi:

• Mijozning bank hisobiga yoki kartasiga bank o'tkazmasi orqali.
• UZCARD va HUMO tizimlari orqali mobil pullar shaklida.
• Tanlangan MKBANK filiallari orqali naqd pulda.

Mobil ilovaning imkoniyatlari:

Robocredit mobil ilovasi foydalanuvchilarga qator qulayliklarni taqdim etadi:

• Tezkor ariza berish va uning holatini kuzatish.
• Kredit kalkulyatori yordamida to'lovlar jadvalini hisoblash.
• Elektron shartnoma imzolash imkoniyati.
• To'lovlar tarixini ko'rish va nazorat qilish.
• Ilova ichidagi qo'llab-quvvatlash va maslahat olish.

Dastlabki sinovchilarning fikrlariga ko'ra, ilova tezkor tasdiqlash jarayoni va oddiy interfeysi bilan ajralib turadi. Ba'zida KYC hujjatlarini yuklashda kichik muammolar kuzatilgan bo'lsa-da, kompaniya ularni bartaraf etish ustida ishlamoqda. Mijozlarga 24/7 ilova ichidagi chat va qo'ng'iroq markazi orqali xizmat ko'rsatiladi.

Robocredit'ning tartibga solinishi, bozor pozitsiyasi va raqobat tahlili

Robocredit O'zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan ro'yxatdan o'tgan va nazorat qilinadigan bank bo'lmagan kredit tashkiloti sifatida faoliyat yuritadi. Kompaniya 2022-yilgi mikroqarz qonunchiligi (765-sonli qonun) va AML/KYC (pullarni yuvishga qarshi kurash/mijozingni bil) qoidalariga to'liq rioya qiladi. Hozircha kompaniyaga nisbatan hech qanday jazo yoki ijro harakatlari qo'llanilmagan.

Iste'molchilarni himoya qilish choralari:

Robocredit qarz oluvchilarning huquqlarini himoya qilishga alohida e'tibor qaratadi:

• Yillik foiz stavkasini (APR) shaffof oshkor etish.
• Kredit shartnomasini imzolagandan keyin 3 kunlik "sovutish" davri, bu davr ichida qarz oluvchi qarzni bekor qilish huquqiga ega.
• Firibgarlikning oldini olish uchun ixtiyoriy kredit taqiqlash reestrida ishtirok etish imkoniyati.

Raqobat muhiti va bozor pozitsiyasi:

O'zbekiston mikroqarz bozorida raqobat ancha kuchli. Robocredit'ning asosiy raqobatchilari qatoriga Zaimer, MoneyMall, EzCredit, Humocredit kabi raqamli kredit tashkilotlari hamda yirik banklarning mikroqarz mahsulotlari kiradi. Robocredit o'zini quyidagi jihatlar bilan ajratib turadi:

• To'liq raqamli ro'yxatdan o'tish va ariza jarayoni.
• Sun'iy intellektga asoslangan xavfni baholash va anderrayting tizimi.
• MKBANK bilan qo'shma korxona miqyosi va uning keng filiallar tarmog'ining qo'llab-quvvatlashi.

O'zbekistonda mikroqarz portfeli 2018-yildan buyon ikki barobar oshgan. Robocredit 2026-yilga qadar bozorning 5% ulushini egallashni maqsad qilgan. Kompaniya MKBANK va Kredit Axborot Markazi (CIAC) bilan hamkorlik qiladi. Kelajakda uyali aloqa operatorlari (UMS va Beeline) bilan ma'lumot almashish bo'yicha API integratsiyasi imkoniyatlari ham ko'rib chiqilmoqda.

Potensial qarz oluvchilar uchun amaliy maslahatlar

Robocredit kabi raqamli mikroqarz tashkilotlari moliyaviy xizmatlarga tez va qulay kirish imkoniyatini beradi, ammo qarz olishdan oldin har bir jismoniy yoki yuridik shaxs bir nechta muhim jihatlarni hisobga olishi kerak:

• Shartlarni diqqat bilan o'rganing: Kredit shartnomasini imzolashdan oldin, barcha bandlarni, foiz stavkalarini, komissiyalarni va kechikish uchun jarimalarni to'liq tushunib oling. Shaffoflikka e'tibor bering.
• Moliyaviy imkoniyatlaringizni baholang: Oylik to'lovlarni o'z vaqtida va muammosiz amalga oshira olishingizga ishonch hosil qiling. O'z byudjetingizni tahlil qiling va ortiqcha yuklamalardan saqlaning.
• Boshqa takliflarni solishtiring: Faqat Robocredit emas, balki boshqa kredit tashkilotlari va banklarning mikroqarz mahsulotlarini ham ko'rib chiqing. Eng qulay va foydali shartlarni taklif qiladigan variantni tanlang.
• Kredit tarixini himoya qiling: O'z vaqtida to'lanmagan qarzlar kredit tarixingizga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin, bu esa kelajakda boshqa moliyaviy xizmatlardan foydalanish imkoniyatlaringizni cheklashi mumkin.
• Mobil ilovadan samarali foydalaning: Agar Robocredit xizmatidan foydalansangiz, uning mobil ilovasidan to'lovlar jadvalini kuzatish, to'lovlar tarixini tekshirish va zarur hollarda qo'llab-quvvatlash xizmati bilan bog'lanish uchun foydalaning.
• Mas'uliyatli qarz oling: Tezkor moliyaviy yechimlar qulay bo'lishi mumkin, ammo har doim mas'uliyatni yodda tuting. Faqat zarur bo'lganida va to'lov qobiliyatingizga ishonchingiz komil bo'lganida qarz oling.

Robocredit O'zbekistonning rivojlanayotgan raqamli moliyaviy landshaftida muhim o'rin egallashi kutilmoqda. Uning innovatsion yondashuvi va MKBANK bilan hamkorligi mamlakat aholisi va kichik biznesi uchun moliyaviy xizmatlarga kirishni yanada osonlashtirishga xizmat qiladi.